Als ouderling met een bijzondere opdracht ben ik sinds dit voorjaar vanuit de classis Groningen-Drenthe lid van de synode van de Protestantse Kerk Nederland (PKN). Met een zekere regelmaat bericht ik over de synode.
Heleen Vrijhof
Op 11 en 12 november jl. kwamen we wegens de benodigde afstand bijeen in de Jaarbeurs in Utrecht. In een grote zaal, helaas weinig sfeervol maar wel goed geoutilleerd. De verzorging was prima, in buffetvorm en juist daar ligt natuurlijk het risico op te grote nabijheid op de loer. Het gaf in ieder geval de gelegenheid met meer synodeleden kennis te maken en het leidde tot levendige gesprekken.
Opnieuw was er een afwisselende en goede gevulde agenda met de meest uiteenlopende onderwerpen. Voordat we aan de slag gaan beginnen we elke dag met een liturgische opening en vragen we Gods zegen over ons werk. We mochten, zij het ingetogen ook weer zingen! We sloten de eerste dag af met een avondmaalsviering.
De agenda chronologisch volgen zou dit verslag veel te uitgebreid maken, dus ik wandel er kriskras en selectief door heen.
Meer jongeren in de synode
Vast onderdeel van de agenda vormen formele punten zoals benoemingen in diverse gremia. Een van de meest in het oog springende was dit keer de benoeming van assessor I en tevens vice-voorzitter, diaken Bianca Groen. Zij de opvolgster van mw. Jeannette Galjaard die het einde van haar termijn had bereikt.
Naar aanleiding van het punt benoemingen benadrukten de nodige synodeleden opnieuw de behoefte aan meer diversiteit in de synode waaronder meer vrouwelijke en jongere leden. Het begin daarvan ligt bij vooral de lokale kerkenraden, nl. bij de keuze wie zij afvaardigen naar de classis!
Kan het toezicht beter?
Een ander, min of meer formeel punt tijdens deze twee dagen was de bespreking van het Jaarverslag van het Generaal College Behandeling Beheerszaken (GCBB). Een goed leesbaar document voorzien van een informatieve toelichting ter plekke door de voorzitter van het College. Een van de opdrachten waaraan dit college veel belang hecht is ervoor zorgdragen dat het financieel beheer en beleid van gemeenten en diaconieën voldoet aan minimale eisen en hoe het GCBB gemeenten daarbij kan ondersteunen. Verder buigt het zich over de vraag hoe het toezicht door de Classicale Colleges Behandeling Beheerszaken (CCBB’s) uniformer te maken is en verbeterd kan worden.
Geroepen en gezonden
Verder voerden we een betrokken gesprek over de werkwijze binnen de synode, bogen ons de tweede dag over wijzigingen in het huishoudelijk reglement en de kerkorde. Ook namen we kennis van de tussenrapportage over de verdere invulling van de ambtsvisie Geroepen en gezonden en van het jaarverslag van Raad van Toezicht van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), bij monde van mr. Hein Donner.
Euthanasie
Daarnaast kwamen er meer inhoudelijke punten aan de orde. Zo nam ik met veel interesse kennis van de lezing door prof. dr. Th. Boer: ‘Eind goed – een protestantse kijk op euthanasie’. Mij is onder andere het besef bijgebleven dat het goed is steeds opnieuw het gesprek te voeren over euthanasie in het licht van alle ontwikkelingen die zich medisch en anderszins afspelen in onze samenleving. Voor de geïnteresseerde lezer verwijs ik ook naar zijn gelijknamige boek, uitgegeven bij KokBoekencentrum in 2021.
450 jaar protestanten
Na afsluiting van de eerste synodedag vierden we met een symposium het 450-jarig bestaan van de synode van Emden in aanwezigheid van gasten uit Duitsland. Voor mij een onbekend maar zeer boeiend deel van onze kerkgeschiedenis. Deze Emder synode van ongeveer dertig vertegenwoordigers van gemeenten van Nederlandse vluchtelingen en ‘ondergedoken’ gemeenten in Nederland legde in 1571 (!) de basis voor onze huidige kerkorde en – structuur evenals voor kerkordes in het buitenland. (Hier leest u meer over deze synode.)
NBV21
De tweede synodedag begonnen we met een liturgische viering voorbereid door het Nederlands Bijbelgenootschap. Deze werd gevolgd door een humoristische toelichting op de vele jaren van vertaalwerk die de nieuwste versie van de Bijbel heeft opgeleverd, kortweg NBV21 genoemd.
Afscheid
Aan het einde van de tweede dag namen we afscheid van verschillende synodeleden die hun termijn hadden bereikt. Hetzelfde gold voor assessor Yke Luinenburg (Westerkwartier). We sloten af met een uitgebreider afscheid van ds. L. Gietema die o.a. als adviseur de PKN op veel plaatsen zeer lang heeft bijgestaan.
Op de foto: Diaken Bianca Groen-Gallant is benoemd tot lid van het moderamen als eerste assessor. Foto: PKN