Nieuwsbrief 1 – 2024, week 7
www.classisgroningendrenthe.nl
Classispredikant ds. Ellen Peersmann
E-mail
T 06 – 58 01 52 61
Scriba Leny de Zeeuw
E-mail
Post: Binnenes 9-b, 7981 BK Diever
Preses Henk van Dijk
E-mail
T 06 – 58 01 52 61
Regiopredikant ds. Heleen Maat
E-mail
T 06 – 20 36 62 25
Meditatie bij het begin van de veertigdagentijd
Jozua 4:5 ‘U moet allemaal één steen op uw schouders nemen, één voor elke stam van Israël.’
Veel mensen, ook onder kerkgangers, hebben het gevoel dat ze weinig te betekenen hebben. ‘Aan mij heb je niet veel, wat heb ik nu in te brengen?’ Dat gebeurt vooral wanneer mensen zich vergelijken met enkele anderen die in hun ogen veel presteren. Soms is het een grote kunst om te leren geloven in je eigen kracht en betekenis en is het ontzettend fijn wanneer je uiteindelijk begint te ontdekken dat je meer in je hebt dan je ooit dacht. Je staat op uit de negatieve gedachte dat je niets voor een ander betekent, je gaat weer leven!
Het prachtige verhaal uit Jozua is een paasverhaal bij uitstek. Na een lange tocht van veertig jaar dwars door de woestijn gebeurt hier nogmaals wat ook bij de uittocht is gebeurd: dwars door het water ontstaat een weg om te gaan. Iedereen draagt hiervoor zijn of haar steentje bij. Door samenwerking gebeurt er iets groots: het volk bereikt de overkant van de Jordaan en komt oog in oog met het beloofde land te staan. Zo was hun betrekkelijk kleine daad van grote betekenis: door de doortocht van de Jordaan breekt een nieuwe tijd aan. Die twaalf stenen werden daar neergelegd om maar niet te vergeten dat God zelf garant staat voor zijn belofte van toekomst.
Die God is gisteren en heden dezelfde, want ook nu nog is Gods Woord als een licht op ons pad, als een richtingwijzer voor ons leven. Wanneer wij saamhorig zijn als de twaalf stenen in de kring aan de oever van de Jordaan, dan zal ook voor ons een nieuwe tijd aanbreken: Pasen. In onze classis mogen wij samen werken aan een nieuwe toekomst voor gemeenten en voorgangers. Stel je voor dat wij allemaal een steen op onze schouders nemen en die bij elkaar zouden leggen, wordt het dan niet een overvloed aan kracht? Zou de toekomst er dan niet anders uitzien, ook voor degenen die zich van weinig betekenis achten omdat ze nog maar zo klein in aantal zijn en geen voorganger kunnen beroepen?
Als we in staat zouden zijn uitnodigend met elkaar om te gaan, hoeven we niet bang te zijn dat we niets in te brengen hebben. Het verrassende van samenwerken is dat het iets laat zien van de goddelijke kracht in ons midden. Zo mag het een teken zijn van de Heer zelf. Als ieder zijn of haar steentje bijdraagt dan, ja dan, u zult het meemaken: gebeuren er wonderen! Wordt het Pasen en maken we een nieuwe start in solidariteit met elkaar en in verbondenheid met onze Here God.
Ds. Ellen Peersmann
In memoriam: Bert Kolkman
Bert Kolkman (2 augustus 1948 – 13 januari 2024)
Diaken en lid Breed Moderamen Classis Groningen-Drenthe
Bert Kolkman was vanaf de start van de Classis Groningen-Drenthe als diaken lid ven het breed moderamen. Bert kenmerkte zich door bescheidenheid gekoppeld aan een grote vasthoudendheid. Waar hij aan begon liet hij niet zomaar los wanneer er problemen ontstonden. Bert was diaken in hart en nieren, als het diaconaat nog niet had bestaan had hij het ongetwijfeld uitgevonden.
Zijn eerste grote activiteit, het ondersteunen van een ex-gedetineerde bij het opbouwen van een zelfstandig bestaan in zijn land van origine, was achteraf bezien een maatje te groot om als classis op te pakken. Maar toen we dat in onze onervarenheid wel hadden gedaan, gaf hij niet op en wist door zijn inzet en vastberadenheid een onmogelijk project tot een goed einde te brengen.
Het optillen van regionale diaconale bewustwording tot classicaal niveau, waarbij uiteindelijk een diaconaal consulent kon worden ingezet, is voor het belangrijkste deel te danken aan zijn doorzettingskracht en onvermogen om op te geven.
Dat laatste liet hij ook zien in zijn ziek zijn. Ondanks herhaalde tegenslagen in de behandeling bleef hij positief gestemd over het leven en bleef hij zich daar waar mogelijk optimaal inzetten in het breed moderamen. Daar bleek hij niet alleen een bevlogen diaken, maar ook een oprecht medemens met een brede kijk op de vele vormen die het kerkelijk leven binnen de PKN kan aannemen.
In zijn laatste levensweek werd hij acuut overvallen door zijn ziekte, waardoor niemand van ons bewust afscheid van hem heeft kunnen nemen.
We danken zijn vrouw Ria voor alle tijd dat zij Bert aan onze classis heeft afgestaan om datgene te doen waarin hij geloofde en waar hij voor ging. We wensen haar en hun kinderen Gods zegen om hun leven zonder Bert voort te zetten.
Uit de classis: de preses stelt zich voor
Mijn naam is Henk van Dijk, ik ben ouderling-kerkrentmeester van de protestantse gemeente Damsterboord. Daarnaast ben ik sinds bijna zes jaar voorzitter van het breed moderamen van onze classis.
Veel mensen vragen zich af: wat doet zo’n voorzitter nu? Allereerst het leiden van de vergaderingen van de classis (4x per jaar), het breed moderamen (10x per jaar) en het moderamen (classispredikant, scriba en voorzitter ca. 14x per jaar). Daarnaast 2x per jaar afstemmingsoverleg op het dienstencentrum in Utrecht met andere voorzitters of hun plaatsvervangers over onderwerpen die de grens van de classis overschrijden.
In principe is de verdere invulling van het werk afhankelijk van de tijd die je ter beschikking hebt en van de motivatie om aan de oplossing van problemen binnen de classis je steentje bij te dragen. De wijze waarop je met name binnen het moderamen met elkaar samenwerkt, speelt daarin een grote rol. Omdat ik geen betaalde baan meer invul geeft dat veel vrijheid om je eigen inzet te bepalen.
Ons moderamen werkt zowel met de vorige als met de huidige classispredikant intensief samen als driemanschap en we fungeren als sparringpartners voor elkaar. Hierbij heeft ieder wel haar of zijn eigen primaire verantwoordelijkheden. De verantwoordelijkheid van de voorzitter is primair van organisatorische aard. Als gesprekken met kerkenraad of gemeente zowel inhoudelijke als organisatorische inbreng vergen, doe je dat bij voorkeur samen met anderen. Als lid van het moderamen houd je je niet bezig met langdurig waarnemen van ontbrekende ambten in de lokale kerkenraad. Met ruim 180 kerkelijke gemeentes in onze classis is dat niet mogelijk.
Het beleidsplan… en dan?
Duurzaam gemeente-zijn met het beleidsplan
Het plan is voortgekomen uit de ervaringen en vragen die we als breed moderamen in de voorafgaande jaren zijn tegengekomen. Hoewel onze classicale vergadering akkoord is gegaan met dit plan, is het daarmee nog geen gelopen race. Het is een visie op ons toekomstig kerk-zijn omdat we van mening zijn dat het lokaal oplossen van problemen door kleinschalige samenwerking geen blijvende oplossing zal bieden. We gaan uiteraard door om ook de problemen van vandaag en morgen te helpen oplossen, zo nodig ook kleinschalig, maar dat is volgens ons onvoldoende. De rode draad wordt gevormd door drie punten.
De eerste is de noodzaak om ons meer dan tot nu toe bewust te zijn van de reden waarom en de manier waarop wij Kerk van Christus in deze wereld willen zijn. Immers: we kunnen pas veranderingen hanteren wanneer we weten wat onze kern is.
De tweede is de door ons gevoelde noodzaak tot solidariteit.De problemen die we nu zien bevinden zich op het gebied van bemensing, deskundig beheer en voldoende middelen. Veel gemeentes hebben op 1 of 2 van deze gebieden een probleem dat alleen door samenwerking kan worden opgelost.
De derde draad is het streven om lokale vierplekken zoveel mogelijk te handhaven.
De eerste ronde gesprekken langs werkgemeenschappen en ringvertegenwoordigers heeft ons laten zien dat het denken op langere termijn erg wordt gewaardeerd. De stap van de korte termijn naar de lange termijn is vaak moeilijk te overzien. Daar worden veel problemen gezien die om een oplossing vragen. Vanaf dat punt ontstaat een tegenstelling: als breed moderamen willen we graag uitvoerig in gesprek over oplossingsrichtingen, maar veel vragen zijn juist hoe wij als BM dat denken te gaan doen.
Mijn antwoord is eigenlijk heel eenvoudig en daarmee dus ingewikkeld: Door samen in gesprek te gaan en met een creatieve blik – los van hoe het nu geregeld is – de antwoorden te zoeken. In de volgende nieuwsbrieven hoop ik u mee te kunnen nemen in de stappen die we in deze zoektocht zetten en verslag te doen van wat werkgemeenschappen en ringen tot nu toe hebben gedaan.
Henk van Dijk, preses
De classispredikant op bezoek
Wat mooi om te merken dat u me al op 2 januari via de mail en telefoon wist te vinden. Dat heeft me erg goed gedaan. Ik voelde me direct welkom. Hieruit blijkt ook dat de functie van classispredikant al goed ingeburgerd is in uw classis. Dank en alle eer aan mijn voorganger ds. Jan Hommes.
Ds. Hommes heeft op 15 december afscheid genomen en op 14 januari mocht ik in een feestelijke dienst verbonden worden aan uw classis en ben ik ingezegend. Graag wil ik de Protestantse Gemeente Beilen bedanken voor hun gastvrijheid. Ook dank aan alle afgevaardigden van de gemeenten uit onze classis, die de dienst hebben bijgewoond. Uw welkom was hartverwarmend. Wat ben ik verwend met vele, vele cadeaus. Prachtig.
In deze eerste 30 dagen ben ik op bezoek geweest bij de werkgemeenschap Winsum en de werkgemeenschap Hoogeveen. Ik vind het belangrijk om op deze manier de predikanten en kerkelijk werkers in onze classis te leren kennen. Daarom heb ik ervoor gekozen om de bijeenkomsten van de werkgemeenschappen prioriteit te geven in mijn bezoekwerk. Verder waren er met diverse gemeenten gesprekken over het beroepingswerk en individuele contacten met voorgangers. Wanneer ik door uw mooie provincies rijd, dan waan ik me af en toe met vakantie. Ik kom op plekken waar ik nog nooit geweest ben en kijk mijn ogen uit. Wat is het mooi in Groningen en Drenthe. Ik bof maar dat ik hier mag werken. Tot ziens!
Dit moet u even gezien hebben
Mooie initiatieven in onze classis
Zondag 28 januari was ik te gast in de Nicolaaskerk te Dwingeloo. Daar was een meertalige kerkelijke viering georganiseerd door de gezamenlijke kerken uit de burgerlijke gemeente Westerveld. Er waren zes voorgangers, die ieder in hun eigen taal de gebeden en schriftlezingen uitspraken. De preek was geschreven door ds. Moged uit Egypte en werd tegelijkertijd in het Arabisch, Farsi, Oekraïens, Nederlands en Engels uitgesproken. Na de dienst was er een gezellig samenzijn met koffie, thee, gebak en Bingo! Het was een feest om erbij te zijn.
Beroepen en meer
Mutaties:
- Ds. Ellen Peersmann is op 14 januari 2024 als classispredikant verbonden aan de Classis Groningen-Drenthe.
- Ds. Anneke van der Velde is op 28 januari 2024 verbonden aan de Protestantse gemeenten Erica, Eben Haëzer Klazienaveen en Gereformeerde kerk Nieuw-Amsterdam Veenoord (Noorderkerk).
- Ds. Bert Altena is op 4 februari 2024 verbonden aan de Protestantse gemeente Oost-Groningen.
- Ds. Pieter Jan de Buck wordt op 11 februari verbonden aan de Hervormde gemeente Dalen.
- Ds. Marja de Jager, predikant PG Delfzijl, wordt op 18 februari verbonden aan de Classis Groningen-Drenthe als voorzitter van het classicale college voor visitatie.
- Ds. E. van der Meulen te Erica heeft het gezamenlijk beroep aangenomen naar de Protestantse gemeenten Ter Apel en Valthe en Valthermond.
- Ds. J.A. van den Berg (directeur IZB Amersfoort) heeft het gezamenlijk beroep aangenomen naar de Hervormde gemeenten Bedum en Onderdendam.
- Emerituspredikant ds. W.J. (Willem Johannes) Molenaar te Meppel is op 19 januari jl. overleden.
- Ds. Jelle de Kok, ambulant predikant Gereformeerde kerk Nieuweroord, en ds. Ineke de Kok-Mellema hebben ieder voor 50% het beroep aangenomen naar de Protestantse gemeente Kollumerzwaag.
- De Protestantse gemeente te Nijverdal heeft een beroep uitgebracht op Ds. Yorick Breemes, predikant Gereformeerde kerk Hollandscheveld.
Nieuws van de landelijke kerk
Diakenen en hun werk
19 maart – Hoe zet je je als gemeente in voor vluchtelingen?
Ook mensen met een vluchtverhaal zijn mensen met talent! Daarom staan in de visie van de Protestantse Kerk op vluchtelingen de kernwaarden gelijkwaardigheid en inclusiviteit centraal. Tijdens dit webinar ontdekken we hoe vanuit die kernwaarden in actie kunnen komen. Door verbinding te leggen met vluchtelingen en met organisaties in de omgeving van je kerk kun je niet alleen komen tot acties vóór vluchtelingen, maar vooral ook mét hen. En je ontdekt hoeveel je van elkaar kunt leren en ontvangen.
Veertigdagentijdkalender
‘Ga mee!’ is het thema van de veertigdagentijdkalender 2024. Het is een uitnodiging om samen op zoek en op pad te gaan in de bijzondere tijd op weg naar Pasen. De veertigdagentijdkalender helpt je om deze periode bewust te beleven. De kalender kun je bestellen via de website van de Protestantse Kerk Nederland. Tip! Bestel ze voor slechts 1 euro per stuk voor al je gemeenteleden.
Alfred Bronswijk brengt boek uit over gebruik van het kruis
Het kruis is hét centrale christelijke symbool. Dat is niet altijd zo geweest. Ver vóór de geboorte van het christendom was het al een universeel symbool. En het duurde zeker 350 jaar voordat de christelijke versie het publieke podium veroverde. Vóór het jaar 900 was het lichaam van Christus nergens aan een kruis in kerk of kunst te bekennen.
De 82-jarige theoloog dr. Alfred Bronswijk toont dit aan in zijn boek Het Kruis. Biografie van een symbool. Alfred Bronswijk, die onder meer gemeentepredikant is geweest in Zwolle-Berkum, heeft zich ontwikkeld tot een specialist in de zogenaamde ‘beeld-theologie’, de theologie zoals je die uit beelden kunt afleiden. De Deventer theoloog wijst op de voorchristelijke wortels van het kruis. Hij gaat in zijn boek in op de manier waarop de Romeinen de kruisiging toepasten en hij toont de verwarring onder de eerste christenen die met de duiding van het kruis in verlegenheid waren.
De waardering van het kruis bleef daarna een discussiepunt onder meer tussen rooms-katholieken en protestanten. Het beeld – voorzien van de Christusfiguur – kon voor diepe spiritualiteit symbool staan. Tegelijk werd het beeld misbruikt door de kruisvaarders. Bronswijk wijst ook op het antisemitisme in de kruiskunst.
Het boek brengt de bewogen geschiedenis van het kruissymbool dichterbij. Niet alleen van de vele verschijningsvormen in de kunst, maar ook van de theologische gedachten achter al die verschillende uitingen. Onderhuids pleit de auteur voor een nieuwe benadering van het kruis.
Onthullend en informatief.
Het boek Het Kruis. Bibliografie van een symbool is uitgegeven door Kok/Boekencentrum in Utrecht, telt 256 pagina’s en is royaal geïllustreerd, prijs 24,99 euro.
De volgende keer
De volgende nieuwsbrief komt in week 13, vlak voor Pasen. Daarin zal de scriba van de classis zich aan u voorstellen en wordt u op de hoogte gehouden over enthousiaste gemeenten die samen duurzaam gemeente willen zijn.
Door deze nieuwsbrief wil het Breed Moderamen van de Classis Groningen-Drenthe kerkenraden, predikanten, kerkelijk werkers en andere belangstellenden informeren over ontwikkelingen en activiteiten in en rondom de classis. Stuurt u deze nieuwsbrief gerust door naar alle kerkenraadsleden en anderen waarvan u denkt dat ze er belangstelling voor hebben.