Nieuwsbrief 6 – 2024, week 51
Classis Groningen-Drenthe op weg naar duurzaam gemeente-zijn
Snel naar…
– Meditatie
– Uit de classis: afscheid Henk van Dijk, nieuwe voorzitter ds. Raymond Poede
– Terugblik: Ontmoetingsdag 9 november
– Classispredikant op bezoek: Diaconaat in de regio
– Kerk in Actie-dagen 2025
– Vertrouwenspersonen
– Bezoek landelijke kerk
– Kerkelijk werkers: Save the Date!
– Solidair op weg met ons beleidsplan
– Beroepen en meer
– De volgende keer
www.classisgroningendrenthe.nl
Classispredikant ds. Ellen Peersmann
E-mail
T 06 – 58 01 52 61
Scriba Leny de Zeeuw
E-mail
Post: Binnenes 9-b, 7981 BK Diever
Preses Henk van Dijk
E-mail
T 06 – 58 01 52 61
Regiopredikant ds. Heleen Maat
E-mail
T 06 – 20 36 62 25
Meditatie: ‘Ik wil een jaar met nieuwe kansen!’
Vorige week keek ik tv. Ik viel midden in een praatprogramma waar meerdere zangers aan tafel zaten. Zij vroegen zich af of en hoe ze een lied over dit jaar zouden kunnen schrijven. Dit leek hun een grote opgave omdat er zoveel gebeurd is: oorlogen, haat, geweld, discriminatie, natuurrampen. Niet alleen ver weg, maar ook in ons eigen land. ‘Hoe maak ik een lied over dit jaar? Hoe krijg ik alles wat gebeurd is bij elkaar?’ Totdat één van de zangers zei: ‘Ik wil een jaar met nieuwe kansen!’
Vooral die laatste woorden bleven bij mij hangen. Er spreekt hoop uit: het jaar dat komt geeft nieuwe kansen! Zulke vergezichten hebben we nodig om het vol te kunnen houden. In donkere tijden mogen – nee, moeten er volgens mij hoopvolle woorden klinken. Dat moet nu, dat gebeurde vroeger en zal ook in de toekomst nodig zijn. Hoop houdt ons immers op de been!
Een oud verhaal van meer dan 2000 jaar geleden gaf de mensen van toen hoop in een donkere tijd. Zij leefden in moeilijke omstandigheden omdat vreemde overheersers in hun land het voor het zeggen hadden. Het was de tijd van machtige Romeinse keizers. De mensen keken verlangend uit naar de geboorte van een bijzonder kind dat vrede en gerechtigheid zal brengen. Dit verhaal kun je vinden in de Bijbel. In dat eeuwenoude boek zijn beloftevolle verhalen geschreven met uitzicht op betere tijden. Verhalen die ervoor zorgen dat je de moed niet verliest en in donkere tijden uitzicht houdt op nieuwe kansen.
Als gemeentepredikant mocht ik regelmatig op kraamvisite gaan. Zo was ik een keer bij jonge ouders, die het de laatste maanden zwaar hadden gehad. Hij was al een dik jaar, samen met zijn vader, hun nieuwe huis aan het bouwen en dat huis moest klaar voordat de baby geboren werd. Heel onverwachts was zijn vader gestorven. Iedereen was verslagen. De bouw van het huis werd stilgelegd. Het lukte niet zonder die altijd behulpzame vader.
Maar ja, de baby groeide in de buik van de jonge moeder. Ze moesten een plekje hebben voor hun kindje. Samen met broers en vrienden werd de bouw van het huis weer opgepakt. Dit viel niet mee zonder zijn vader, maar met veel doorzettingsvermogen is het gelukt. Een dikke week nadat het huis klaar was werd er een zoon geboren, die de naam heeft gekregen van zijn geliefde vader. ‘Deze kleine jongen geeft ons weer uitzicht op een nieuwe toekomst, geeft ons moed, troost ons,’ zeiden de jonge ouders.
Ik wens u en jou hoopvolle kerstdagen en een jaar met uitzicht op nieuwe kansen.
Ds. Ellen Peersmann
Uit de classis: Afscheidswoorden van vertrekkend voorzitter Henk van Dijk
Bijna zeven jaar voorzitter classis
In april 2025 is het zeven jaar geleden dat ik werd verkozen tot voorzitter van de Classis Groningen-Drenthe.
Wist ik waar ik aan begon? Helemaal niet! Achteraf gezien wist niemand eigenlijk wat de plaats van de toen nieuwe classis binnen de PKN zou worden. De algemene gedachtegang was dat het zou leiden tot minder bestuurlijke drukte, waardoor meer kerkelijk actieve PKN-leden tijd konden besteden aan de plaatselijke kerkelijke presentie. De oude classicale indeling zou worden gebruikt voor de ringen. Een sub-regionale ontmoetingsplaats, min of meer ontstaan uit de bezwaren van veel leden van de oude classes, die het onderlinge contact tussen gemeenten enigszins vergemakkelijkte. Om overbelasting van lokale ambtsdragers tegen te gaan werd de voorkeur uitgesproken de ringstructuur vooral voor gemeenteleden te bestemmen.
Het liep allemaal anders. De behoefte aan contact tussen gemeenten bleek vooral onder (ex) ambtsdragers te bestaan. Niet echt onder gemeenteleden. Het blijft dan ook op een enkele uitzondering na kwakkelen met het effect van de ringen.
Wat veel meer gebeurde was dat de problemen die in de oude classis wel werden gesignaleerd ineens op veel grotere schaal ook door de nieuwe classis werden gezien. Hierdoor werd duidelijk dat de problemen met kleinere gemeenten veel groter waren dan aanvankelijk werd gedacht. Daarbij werden patronen duidelijk die nog niet eerder op deze schaal boven tafel waren gekomen. Niet enkele ongelukkige gemeenten die wat pech hadden gehad in de bemensing, maar classisbreed deden vergelijkbare problemen zich voor. Het voortbestaan van een brede volkskerk op elke plek in de classis aanwezig stond en staat behoorlijk onder druk.
Ook op landelijk niveau begon door te dringen dat het niet een probleempje meer was van enkel gemeenten die het niet meer konden volhouden, maar een serieuze bedreiging van landelijk brede presentie van PKN-plekken.
Wat heeft dat voor mij in die zeven jaar betekend?
Op de eerste plaats heb ik op veel plaatsen mogen meekijken, waardoor mijn latent wel aanwezige waardering voor de unieke pluriformiteit van onze kerk volledig in bloei is gegaan. Het simpele gegeven dat er veel meer manieren zijn waarop wij ons Gods besef vorm kunnen geven, zonder inhoudelijk meteen te kiezen tussen goed of fout. Maar te mogen bedenken waar sta ik, waar staan die anderen? Dat dat kan, is volgens mij redelijk uniek: Elkaar in waarde durven laten en durven waarderen zonder exact dezelfde geloofstaal te moeten spreken. Hoe mooi willen we het hebben.
In de tweede plaats gaan veranderingen nu zo snel dat de afspraken die we in de loop van vele decennia gemaakt hebben over hoe we samen kerk van Christus willen zijn vaak erg in de weg lijken te zitten. Ik spreek dan over ons afsprakenboek ‘De Kerkorde’. Ik heb mogen ontdekken dat deze ons veel meer ruimte laat dan we vaak denken. Daarnaast is ook het besef toegenomen dat het mensenwerk is. Juist daarom verandert er regelmatig iets aan die orde. Het is geen van God gegeven wet, maar mensenwerk voor een moment. Dat betekent niet dat we alles zomaar moeten loslaten, maar waar het knelt oplossingen moeten zoeken en zo nodig aanpassen.
In de derde plaats is bij mij het besef doorgedrongen dat we het alleen als individueel mens niet in ons eentje kunnen (dat weten we wel zo’n beetje) maar dat we het ook als diverse gemeenten niet in ons eentje kunnen. Dat schept verplichtingen ook voor die gemeenten die het organisatorisch en/of financieel nog wel zelfstandig redden.
Al deze overwegingen hebben ertoe bijgedragen dat we als Breed Moderamen een stevig beleidsplan hebben neergezet. Voor veel mensen eerst een schok, daarna een bewustwording dat er wat moet gebeuren.
Mijn persoonlijke overtuiging is dat dat alleen maar zal lukken als we op korte termijn een enorme onderlinge solidariteit weten op te brengen. Dat vergt loslaten van stokpaardjes over eigen gemeentebestuur, eigen gelden en eigen kerkelijke richting. Wanneer we de bestuurskracht op het gebied van beheer van gebouwen, personeel gebonden zaken en beheer van bezit niet zonder terughoudendheid met elkaar delen, gaat het niet goed.
In onze classis is voldoende geld, infrastructuur en menskracht beschikbaar om alle huidige gemeenten als vindplaatsen van geloof met een eigen identiteit desgewenst nog decennialang overeind te houden. Hoe langer we wachten met het aangaan van vergaande solidariteit, hoe meer gemeenten er zullen sneuvelen.
Ik ben er trots op samen met alle mensen van het breed moderamen inclusief de adviseurs mee vorm te hebben mogen geven aan de eerst stappen op de weg naar solidariteit. Ik hoop dat dat zich met toenemende snelheid zal ontwikkelen, dan is het de inspanning ruimschoots waard geweest.
Henk van Dijk, ex-preses Classis Groningen-Drenthe
De nieuwe voorzitter, ds. Raymond Poede, stelt zich voor
Ik zal mij voor degenen die mij nog niet kennen even kort voorstellen: Ik ben Raymond Poede, ik ben getrouwd en ben de trotse vader van vijf kinderen. Daarnaast ben ik parttime predikant in de Protestantse Gemeente Eems-Dollard en de Hervormde Gemeente Ommelanderwijk-Zuidwending. Na wat omzwervingen door de provincie woon ik alweer bijna vijftien jaar in het pittoreske Wittewierum, waar wij, na twee jaar in onze garage te hebben gewoond, vanwege de versterking, nu weer kerst kunnen vieren in ons echte huis. Een klein feestje waard.
Per 1 januari is mij de eer gegund om voorzitter van deze geweldige classis Groningen-Drenthe te mogen zijn. Ik zie ernaar uit.
De afgelopen jaren heb ik al deel mogen uitmaken van het Breed Moderamen van de classis, zodat ik weet wat de uitdagingen voor de komende periode zijn. Het zal niet altijd even gemakkelijk zijn omdat we voor grote uitdagingen staan. Maar samen met het Breed Moderamen (en al haar adviseurs) en het Classisteam gaan we de uitdaging aan om de kerk en de gemeenten toekomstbestendig te maken.
Dat zal een pad zijn waar we, wij als BM en u als gemeente, moeilijke keuzes zullen moeten maken, maar we willen ons daarbij altijd laten leiden door de gedachte dat wij het Licht in ons mogen blijven dragen.
Ik sluit af met een prachtige zegenbede die ik jaren geleden ergens in een kerk zag liggen:
Jullie zijn het licht.
Niet: jullie zijn kwijnende vlammen of
walmende vlaspitten.
Niet: jullie moeten het licht zijn of
jullie moeten het licht worden.
Ook niet: jullie hebben het licht of
jullie zijn dragers van het licht.
Zelfs niet: jullie zijn zonen of dochters van het licht of
kinderen van het licht. Of je nu wilt of niet. Je bent het en daarmee uit. Heel rechtstreeks. Jullie zijn het licht van de wereld.
Ds. Raymond Poede
Terugblik op de ontmoetingsdag van 9 november 2024
Hierbij een terugblik met impressie van de classicale ontmoetingsdag van 9 november jl. in de Pauluskerk. Het artikel staat online.
U vindt daar ook een langere versie die downloadbaar is om eventueel over te nemen in uw kerkblad.
De classispredikant op bezoek: Diaconaat in de regio
In september mocht ik samen met onze diaconaal consulent Inge Huisman op bezoek bij het inloophuis van de stichting Open Huis van de kerken in Assen. Dit huis staat midden in het winkelcentrum aan de Brink 25. Iedereen die behoefte heeft aan een (warme) huiskamer is welkom voor ontmoeting, gezelschap, gezelligheid, rust of bezinning. Een team van gemotiveerde, integere vrijwilligers schenkt koffie en biedt een luisterend oor. Ook wij werden hartelijk ontvangen. Op de foto ziet u links op de bank Inge Huisman.
In oktober hebben Inge en ik een bezoek gebracht aan de kerkenraad van de Lutherse Gemeente Oost-Groningen. Onder deze gemeente vallen de dorpen Stadskanaal, Pekela-Winschoten en Wildervank-Veendam. Na onze kennismaking en een gesprek over ons geloof heeft Inge verteld over de diaconale projecten in Oost-Groningen en voorbeelden gegeven van mogelijkheden. Samen met de kerkenraad is Inge een project voor een koffiefiets aan het opzetten.
Deze fiets zal in eerste instantie in Stadskanaal ingezet worden, om op die manier als kerk present te zijn in de stad. Mensen kunnen gratis koffie halen bij de fiets en als ze dat willen hun verhaal kwijt aan de vrijwilligers of aan andere koffiedrinkers. In een later stadium kan de koffiefiets ook ingezet worden in de andere dorpen van deze Lutherse Gemeente.
Ds. Ellen Peersmann
Kerk in Actie-dagen 2025
Net als vorig jaar organiseren de consulenten van Kerk in Actie weer een aantal regio-ontmoetingen. Dit doen zij samen met mij en met de diaconaal consulent van de classis Inge Huisman. Voor aankomend seizoen hebben wij gekozen voor vier momenten van ontmoeting: twee in de avond en twee in de middag.
Het thema voor deze ontmoetingen is: Samen tegen Armoede. De data zijn bekend. Dus zet ze in uw agenda voor 2025. Iedereen die interesse heeft is welkom! Gemeentebreed!
- 28 januari: AVOND 19.30 – 22.00 uur – ‘t Loughoes, Kosterijweg 2, 9761GE Eelde.
- 6 februari: MIDDAG 13.30 – 16.00 uur – Burgemeester Schönfeldplein 7, 9671 CA Winschoten
- 11 februari: MIDDAG: 13.30 – 16.00 uur – Gebouw De Bron, Kloosterstraat 4, 7963 AH Ruinen
- 13 februari: AVOND 19.30 – 22.00 uur – Maranathakerk, Kleine straat 4, 9781 HS Bedum
Verdere informatie met betrekking tot opgave en agenda volgt zo spoedig mogelijk.
Ds. Ellen Peersmann
Inventarisatie vertrouwenspersonen
De generale synode heeft in april 2024 besloten tot de inwerkingtreding van generale regeling 16 (Veilige Gemeente) per 1 juli 2025. Artikel 3 gaat over vertrouwenspersonen. De Protestantse Kerk kiest ervoor een veilige kerk te zijn voor alle leden.
Dat betekent dat we elkaar met respect behandelen en dat mensen met een speciale taak of functie geen misbruik maken van hun positie. We denken daarbij aan vormen van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag, intimidatie en dreiging binnen de kerkelijke gemeenschap. De leiding van elke gemeente of kerkplek dient zich er daarom van bewust te zijn dat een veilige kerk vraagt om plaatselijk beleid en uitvoering daarvan in de praktijk. Een belangrijk element is permanent aandacht hebben voor preventie. Dat houdt onder meer in: doordacht vrijwilligersbeleid en de aanstelling van vertrouwenspersonen.
Het tijdig aanstellen van vertrouwenspersonen is een kerkordelijke verantwoordelijkheid van de kerkenraad – al dan niet in samenwerking met andere (wijk)gemeenten. Het is dus zeker niet nodig dat elke kerkenraad twee vertrouwenspersonen aanstelt. Doe dit gerust in groter verband en denk daarbij aan de ring van gemeenten of aan de gemeenten die vallen binnen de werkgemeenschap van voorgangers. De classis wil u, waar mogelijk ondersteunen.
Zo hebben de scribae een maand geleden een mail met enquêteformulier gekregen van de classisscriba met de vraag om aan te geven of uw gemeente al vertrouwenspersonen heeft aangesteld. Wilt u hier a.u.b. zo spoedig mogelijk op antwoorden? Na de inventarisatie kan de classis u zo nodig ondersteunen en u verder op weg helpen. Met vragen kunt via de mail altijd contact opnemen met de classispredikant: e.peersmann@protestantsekerk.nl
Ds. Ellen Peersmann
Bezoek landelijke kerk
Op donderdag 30 januari bezoeken afgevaardigden van de landelijke kerk onze classis, waaronder de nieuwe preses van de Generale Synode ds. Trijnie Bouw. We gaan met een busje een rondtoer maken door onze prachtige provincies en zullen bij de Buurtkerk in Groningen, de Protestantse Gemeente in Roden-Roderwolde en de Protestantse Gemeente Zuidbroek halt houden en overleggen met kerkenraadsleden. Verder is er een presentatie van ons beleidsplan, van het werk van het classisteam en van en door die gemeenten die in solidariteit met elkaar in een regio gaan samenwerken.
Wij kijken er naar uit om onze classis te kunnen presenteren aan het landelijke bestuur.
Ds. Ellen Peersmann
Kerkelijk werkers save the date: 19 maart 2025
Alle kerkelijk werkers binnen onze classis worden van harte uitgenodigd voor een ochtend van onderlinge ontmoeting en inspiratie in ’t Loughoes in Eelde. Kees van Ekris zal een lezing houden. 19 maart, aanvang 10.00 uur: zet de datum alvast in je agenda.
Ds. Ellen Peersmann
Solidair op weg met ons beleidsplan
Alle kerkenraden en voorgangers hebben van de classis per post een prachtige poster ontvangen. Hierop wordt in het kort het beleidsplan van de classis weergegeven en de Bijbelse onderbouwing. Net als bij de Emmaüsgangers, die in rouw waren omdat Jezus gestorven was en daarmee hun droom van een mooie toekomst, zijn ook velen van ons in rouw omdat het kerkbezoek afneemt en het steeds moeilijker wordt om ambtsdragers te vinden. Onderweg door de provincie kwam Jezus bij de Emmaüsgangers lopen en wees hen nieuwe wegen om te gaan, gaf hen weer hoop. Centraal in het beleidsplan van de classis staat het woord ‘solidariteit’. Alleen in onderlinge solidariteit en met Christus in ons midden kunnen we ook voor de toekomst kerk blijven in onze classis.
Bespreek de poster met uw kerkenraadsleden en hang hem op in de hal van de kerk.
Ds. Ellen Peersmann
Beroepen en meer
Mutaties:
Ds. R. (Raymond) de Hoop verricht sinds 1 juli 2024 structurele hulpdiensten in de gereformeerde wijkgemeente Centrum van de Protestantse gemeente Hoogeveen.
Emerituspredikant ds. H.P. (Harm Pieter) Mulder is op 12 augustus 2024 in zijn woonplaats Zutphen overleden. Hij stond in de Gereformeerde kerk Nieuw-Buinen, van 1971 tot 1978, eerst als hulppredikant daarna als predikant.
Emerituspredikant ds. G.J. (Gerrit Jan) Brinkman is op 4 september 2024 in zijn woonplaats Arnhem overleden. Hij was predikant van de Gereformeerde kerk Hoogeveen van 1983 tot 1998.
Emeritus predikant Ds. B. (Bernard) Prakke is op 20 september 2024 in zijn woonplaats Hilversum overleden. Hij stond vanaf 1986 in de Hervormde gemeente Grootegast-Doezum en vanaf 1990 in de Hervormde gemeenten Gasselternijveen en Oosterhesselen.
Op 20 september is emeritus predikant ds. P.C. Pettinga in zijn woonplaats Zoetermeer overleden. Hij stond in de Hervormde gemeente Midwolda van 1964 tot 1968.
Ds. P. (Pieter) Torenbeek is op 27 september 2024 in zijn woonplaats Hoogeveen overleden. Hij was vanaf 1970 predikant van de Gereformeerde kerk Hoogeveen (Oosterkerk) en vanaf 1979 geestelijk verzorger van Bethesda/Weidesteyn Hoogeveen.
Mevrouw Alexandra Matz (kandidaat) te Groningen is op 13 oktober als predikant verbonden aan de Protestantse wijkgemeente Nieuwe Kerk te Groningen.
Mevrouw Anna Hetebrij is op 8 december als pionier verbonden aan de buurtkerk De Fontein te Groningen.
Ds. I. Boersma-Prins, wonend in Beilen heeft het beroep aangenomen naar de Protestantse gemeente te Vledder-Nijensleek en omgeving.
Kandidaat H.H. de Mots te Ridderkerk heeft bedankt voor het beroep naar de Hervormde gemeente van bijzondere aard Rehoboth Hollandscheveld en heeft het beroep aangenomen naar de Hervormde gemeente Noordhorn-Saaksum.
Ds. D.R. Juijn te Delden heeft bedankt voor het beroep naar de Protestantse gemeente Damsterboord.
Hervormde gemeente te Haren-Onnen heeft een beroep uitgebracht op ds. W. Klouwen te Baarn.
De volgende keer
In het nieuwe jaar kunt u weer een nieuwsbrief verwachten. Daarin vertellen we over de pioniersplekken en andere mooie initiatieven in onze classis. Voor nu: gezegende feestdagen!
Door deze nieuwsbrief wil het Breed Moderamen van de Classis Groningen-Drenthe kerkenraden, predikanten, kerkelijk werkers en andere belangstellenden informeren over ontwikkelingen en activiteiten in en rondom de classis. Stuurt u deze nieuwsbrief gerust door naar alle kerkenraadsleden en anderen waarvan u denkt dat ze er belangstelling voor hebben.