Aanleiding
Het breed moderamen van de classis Groningen-Drenthe constateert al een aantal jaren dat in een groot aantal kerkenraden de bemensing (bijna) niet meer voltallig is. Een logische ontwikkeling in een context van krimp. Sinds januari 2024 werkt het classisteam in Groningen-Drenthe met kerkenraden aan samenwerking, zoals verwoord in het beleidsplan van de classis. In die gesprekken komt de verminderende bestuurskracht ook duidelijk naar voren. Dat baart ons zorgen.
Hieronder geven wij de redenen aan waarom de classis terughoudend is met het geven van toestemming voor een kleine kerkenraad, zoals verwoord in generale regeling 12-2-1 t/m 3 van de kerkorde (als uitzondering op ordinantie 4-6-3, 4-6-4 en 4-6-5). Dit beleidsstuk loopt vooruit op onze intentie om met kerkenraden die de bemensing niet meer rond krijgen, nadrukkelijker aan te sturen op samenwerking. Uiteraard staat ook vermeld wanneer wij wèl ruimte zien.
Terughoudend met een kleine kerkenraad in Groningen-Drenthe, omdat…
- het ingaat tegen de Protestantse identiteit, waar afvaardiging centraal staat. Er komt een te smalle basis voor besluitvorming, met risico voor besluiten die niet door de gemeente worden gedragen;
- er een groter risico is op te weinig kwaliteit bij de bestuurskracht (een zwakke bestuurder wordt niet gecompenseerd door anderen);
- de belasting en verantwoording voor ambtsdragers snel te groot wordt, m.n. voor kerkrentmeesters;
- een vier- of zesogenprincipe niet meer afdoende mogelijk is. M.n. een risico bij veel vermogen;
- het vaak leidt tot grotere bestuurlijke vragen op het bord van de voorganger, ook praktisch (eigen liturgie/powerpoint/beleidsstukken maken bijvoorbeeld), met veel scribataken voor predikant;
- verantwoording op veel vlakken bij één persoon komt te liggen, bv. bij onderhoud gebouwen, of slechts één persoon die er iets van weet;
- elke ambtsdrager de ruimte moet hebben om uit te vallen, al dan niet tijdelijk;
Wanneer kan het dan wel?
- Bij kleine gemeenten, met minder dan 100 doop- en belijdende leden;
- Met een risicostatus volgens FRIS in categorie A of B;
- Met minder dan EUR 250.000 eigen vermogen;
- Met max. één persoon die betaald werk verricht binnen de gemeente;
- Met een actueel meerjaren-onderhoudsplan voor de kerkelijke gebouwen die in gebruik zijn.
Toekenning van toestemming voor een kleine kerkenraad geldt voor een periode van twee jaar. Daarna vindt er een evaluatie plaats en opdracht tot samenwerking.
Dit is een visiedocument van het Breed Moderamen Classis Groningen-Drenthe, 12 juli 2024.
Download dit visiedocument ‘Krachtige kerkenraden in een context van krimp’